PIETER BREUGHEL DE OUDE -SPREEKWOORDEN

Aan de veren kent men de vogel  Aan een been knagen  Aan een oud dak moet je veel herstellen  Achter het net vissen  Als de ene blinde de ander leidt vallen ze beiden in de gracht  Als het kalf verdronken is dempt men de put  Bij de duivel te biecht gaan  Bij iemand in het krijt staan  Daar hangt de po uit  Daar hangt de schaar uit  Daar hangt het mes uit  Daar staan klompen  Daar steekt meer in dan een enkele panharing  Daar zijn de daken met vlaaien bedekt  Dat hangt als een schijthuis boven de gracht  De beren zien dansen  De bezem uitsteken  De bijl naar de steel werpen  De bok slepen  De cappe op den thuyn hangen  De duivel op het kussen binden  De een rokkent wat de ander spint  De een scheert schapen, de ander varkens  De ene bedelaar ziet de ander niet graag voor de deur staan  De ene pijl de andere nazenden  De galg beschijten  De gekken krijgen de beste kaarten  De grote vissen eten de kleine  De haan en de vos hebben elkaar te gast  De hennentaster  De hond in de pot vinden  De kat de bel aanbinden  De kruik gaat zolang te water tot zij berst  Den harinck braden om den roge oft kuyt  De omgekeerde wereld  De ooievaar nakijken  De reis is nog niet ten einde als men kerk en toren herkent  De rook kan het hangerijzer niet deren  De spindel valt in het vuur  De teerling is geworpen  De zeug loopt met de tap weg  De zon niet in het water kunnen zien schijnen  Die draghen dwater in deene hant ende in dander tfier, geloef hem niet, daer no hier  Die zijn pap gemorst heeft kan niet alles weer oprapen  Door de mand vallen  Door het oog van de schaar trekken  Dune moets niet ute anders mans siden, eneghen breden rieme sniden  Een aal bij de staart hebben  Een deksel op zijn kop hebben  Een ei in het nest laten  Een gat in het dak krijgen  Een hark zonder steel  Een kaars voor de duivel branden  Een morse muur is snel afgebroken  Een oogje in het zeil houden  Een oorblazer  Een pilaarbijter  Een schuimspaan zijn  Een stok in het wiel steken  Elkaar bij de neus nemen  Ergens de gek mee scheren  Gode enen vlassenen baert maken  Hem roeckt niet wiens huys dat brant, als hi hem by de colen wermen mach  Het bijltje zoeken  Het is gezond om in het vuur te pissen  Het is maar hoe de kaarten vallen  Het is onder het hoedje gespeeld  Het varken is door de buik gestoken  Hi cust het rinscken van der deuren  Hij draagt de dag met manden uit  Hij heeft de wereld aan zijn voeten liggen  Hij kan door een eiken plank zien als er een gat in zit  Hij laat de wereld op zijn duim draaien  Hij loopt alsof hij het vuur in zijn aars heeft  Hij vangt vissen met zijn handen  Hi speelt op die kake  Iets door de vingers zien  In het harnas steken  Lachen als een boer die kiespijn heeft  Liefde is waar de geldbuidel hangt  Men heeft daar latten op het dak  Men kan niet gapen tegen een oven  Men moet de schapen scheren al naar ze wol hebben  Men moet zich krommen, wil men door de wereld kommen  Met hem kan men geen spies draaien  Met het hoofd tegen de muur lopen  Met moet geen rozen (paarlen) voor de zwijnen werpen  Naar het kippenei grijpen en het ganzenei laten lopen  Niemand zo fijn iets spon of het kwam aan het licht der zon  Niemant en soeckt de anderen in den oven of hi hefter selver in gewest  Niet van het ene brood tot het andere weten te geraken  Nood doet oude quenen draven  Onder de bezem getrouwd zijn  Onwert dieghene talre stont, die twee tonghen draghen in den mont  Op de wereld schijten  Op hete kolen zitten  Paardenkeutels zijn geen vijgen  Pluimen in de wind waaien  Schelvis uitwerpen om kabeljauw te vangen  Si trecken omt lanxte  So ras het hecken van de dam is, lopender de verckens in het koren  Tegen de maan pissen  Tegen de stroom is het kwaad roeien (zwemmen)  Tot de tanden bewapend zijn  Tussen hemel en aarde hangen  Tussen twee stoelen in de as zitten  Twee honden aen eenen beene, si draghen selden wel overeene  Twee vliegen in één klap slaan  Twee zotten onder één kaproen  Uit het raam groeien  Uit hetzelfde gat schijten  Van de os op de ezel springen  Veel geschreeuw en weinig wol  Voor wint ist goet seylen  Waar aas is vliegen kraaien  Wat heb je aan een mooi bord als het leeg is?  Wie weet waeromme die ganzen bervoets gaan?  Wilde beeren, die sijn by den ander gheeren  Zij hangt haar man de blauwe huik om  Zijn gat aan de poort vegen  Zijn geld in het water gooien  Zijn huik naar de wind hangen  Zijn last dragen  Zijn licht ergens op laten schijnen  Zijn pijlen verschieten  Zo mak als een lammetje  Zorg dat daar geen zwarte hond tussen komt  KINDERSPELEN 1. Met de pop spelen 2. Mis spelen 3a. Spuitebus 3b. Vogel (uil) op de kruk 4. Mombakkes of masker 5. Schommelen 6. Over (op) het hek klimmen 7. Op de kop staan 8. Neus-in-aars 9. Kopje duikelen 10. Ruitertje spelen 11. Bruidsstoetje spelen 12. Door de spitskar lopen 13. Blindemannetje 14. Spelen met een vogel 15. Bellen blazen 16. Nootmolentje 17a. Rammelaar 17b. Hondje aan de leiband (?) 18. Bikkelen 19. Doopje spelen 20. Paar of onpaar 21. Blind pot slaan 22. Op lage stelten lopen 23. Haasje-over springen 24. Over de steen trekken 25. Kakkestoelmeien of zetelken spelen 26. Stokpaardje rijden 27. Met een stokje in de str... roeren 28. Trommel en fluit 29. Hoepelen 30. In het boomgat roepen 31. Rinkelhoepel 32. Wippen op de ton 33. Hoedje, hoedje door het been 34. Met de vollaard lopen (Langwerpig (soms rond) feestbrood van zeer fijne bloem, al dan niet met krenten) 35. Bofkonten 36. Met de blaas lopen 37. Bok sta, bok sta vast 38. Winkeltje spelen 39. Meskensteek 40. Bouwen 41. Haartje plukken 42. Insecten (vliegen) slaan 43. Brooikenbijt 44. Putteke balleke 45a. Spanbotten of muurkenbots 45b. Hoedje op een stokje ronddraaien 46. Processie spelen 47. Portiertje spelen 48. Balletje steken 49. Koetje-kalfje dragen 50. Zingen aan de deur(?) 51. (Sint-Jans)vuur stoken 52. Bezem door de benen steken 53. Van de bank dringen 54. Nalopertje spelen 55. Hansje sokken 56. Vechten 57. Duivel aan de ketting 58. Tegen de muur (kelderdeur) oplopen 59. Koten 60. Klinkslaan 61. Hoopkens zetten 62. Op hoge stelten lopen 63a. Rond de balk tuimelen 63b. Aan de balk hangen 64. Bezemlopen 65. Zakdragen 66. Priktollen en zweeptollen 67. De korven uithangen 68. Lint uitsteken 69. Wie zit er in de hoge toren? 70. Behoefte doen 71. Balspelen 72. Aaien en blaaien of molentjes draaien 73. Boomklimmen 74. Gaan zwemmen 75. Voetje baden 76. Zwemmen met de varkensblaas 77. De berg is mijn 78. Kuiltje graven 79. Steekspel met windmolentjes 80. Klepbord Veel van deze spelletjes worden ook nu nog door kinderen uitgeoefend.